جعبه یادگیری لایتنر یک ابزار یادگیری بسیار معروف است. انواع و اقسام آن در شکل های مختلف در بازار وجود دارد. در این قسمت به شما آموزش می دهیم چطور خودتان یک جعبه لایتنر ساخته و استفاده نمایید.
«سباستین لایتنر» محقق و اندیشمند اتریشی بر اساس دفعات و زمانهای مناسب مرور، ابزاری را طراحی کرد که فرآیند به یادسپاری مطالب و همچنین انتقال مطالب از حافظهی کوتاهمدت به حافظهی بلندمدت را بسیار راحت و با کیفیت بالا انجام میدهد. این وسیله بعدها به جعبهی یادگیری لایتنر و یا جعبهی لایتنر معروف شد. جعبهی یادگیری لایتنر ابزار مناسب و سودمندی در جهت یادگیری، به یادسپاری و به یادآوری مطالب میباشد.
معمولاً افرادی که از جعبهی لایتنر استفاده میکنند، در وسط کار آنرا رها نمیکنند و سیر پیشرفتی آنها برای خودشان و دیگران کاملاً محسوس است. این امر دلایل فراوانی دارد که از آن جمله میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
جعبه یادگیری لایتنر وسیلهی مناسبی برای حفظ کردن (به یادسپاری و به یادآوری) مطالب یادگرفتنی از جمله لغتها، واژهها و اصطلاحات زبانهای انگلیسی، فارسی، عربی و همچنین فرمولهای دروس مختلف و … (و به عبارتی هر آنچه شما نیاز دارید آنرا به خاطر بسپارید) می باشد.
جعبه ی لایتنر از یک جعبه به طول ۳۰ سانتی متر که به پنج قسمت (مطابق شکل) تقسیم شده، تشکیل میشود. طول قسمتهای مختلف آن به ترتیب ۸،۴،۲،۱ و ۱۵ سانتی متر می باشد.
E | D | C | B | A |
شما می توانید این جعبه را خودتان با مقوا، چوب و یا با کارتن خالی کفش و … درست کنید.
هر مطلب یادگرفتنی اعم از واژه ها و اصطلاحات زبان های انگلیسی، عربی، فارسی و فرمول های دروس مختلف فیزیک و شیمی و هر مطلبی را که می خواهید به خاطر بسپارید روی یک فیش (برگ کاغذ) بنویسید. موضوع یادگرفتنی را روی یک کاغذ و جواب آنرا در طرف دیگر کاغذ بنویسید و یا به عبارتی روی هر فیش سؤال موردنظر و در پشت آن جواب را بنویسید. دقت داشته باشید هر فیش مربوط به یک موضوع یادگرفتنی است.
ابتدا تعدادی از فیش ها (برگه ها) را تکمیل کنید. یعنی روی برگه موضوع یادگیری و پشت برگه جواب مربوطه را بنویسید. بعد از آنکه چندبار دو طرف برگه را خواندید، آنرا در خانه ی اول جدول (خانه ی A) قرار دهید.
شما می توانید هر روز بین ۱۰ تا ۲۰ برگه و یا تعداد برگه ی بیش تری را تکمیل کنید و پس از مطالعه آن را در خانه جدول قرار دهید.
در روز دوم ابتدا برگه هایی را که روز قبل آماده کردهاید از خانهی اول بردارید. سؤال را از روی برگه بخوانید و سپس سعی کنید جواب را به خاطر بیاورید. اگر به درستی به سوال پاسخ دادید، آن را داخل خانه ی دوم (B) قرار دهید و اگر به سؤال پاسخ اشتباه دادید، آنرا مجدداً در خانهی اول قرار دهید. پس از پایان کار یک کاغذ رنگی (یا مقوای رنگی) که ارتفاع آن از فیش ها بزرگتر است، پشت برگه ها، در خانهی دوم قرار دهید.
فیش های جدید را که در روز دوم آماده کردهاید پس از مطالعه در خانهی اول قرار دهید. دقت داشته باشید خانهی دوم ظرفیت دو گروه برگه را دارد.
در این روز نیز برگه های خانه ی اول (A) را بردارید و سوال ها را از خود بپرسید. برگه هایی را که به آن پاسخ درست ندادید در همان خانه ی اول قرار دهید. در این روز به برگه های خانه ی دوم (B) دست نزنید. زیرا این خانه ظرفیت دو گروه برگه را دارد و این خانه هنوز تکمیل نشده است.
در این روز نیز برگه های جدیدی را که تهیه کرده اید درون خانه ی اول قرار دهید. دقت داشته باشید که خانه ی دوم تا پنجم ظرفیت های متفاوتی از تعداد گروه برگه ها دارد و تا زمانی که ظرفیت هر کدام پر نشده و یا تعداد روز آن سپری نشده، نباید برگه های آن خانه را مرور کرد.
در روز چهارم خانه ی دوم (B) تکمیل شده است. بنابر این مراحل زیر را انجام دهید:
ابتدا برگه هایی را که در قسمت جلویی این خانه و قبل از کاغذ رنگی قرار دارد برداشته و از خود بپرسید. اگر پاسخ آنها را بلد بودید، برگه ها را در داخل خانه ی سوم (C) قرار دهید و اگر پاسخ را بلد نبودید آنها را به خانه ی اول (A) منتقل کنید. در پایان جلوی برگه های خانه ی سوم (C) یک کاغذ رنگی قرار دهید.
سپس برگه های خانه ی اول (A) را برداشته و از خودتان بپرسید. اگر به سوالات پاسخ صحیح دادید برگه ها را در خانه ی دوم (B) و در پشت کاغذ رنگی قرار دهید و برگه هایی را که نتوانستید به آن ها پاسخ درست بدهید به خانه ی اول منتقل کنید.
در این روز نیز مانند سایر روزها برگه های جدید را در خانه ی اول قرار دهید. دقت داشته باشید خانهی سوم ظرفیت چهار گروه برگه را دارد و برای تکمیل شدن باید چهار روز مرورها ادامه یابد.
در روزهای بعدی نیز همین روال را ادامه دهید. یعنی ابتدا گروه اول خانه ی دوم را برداشته از خود بپرسید اگر پاسخ درست دادید آنها را در خانه ی سوم قرار دهید و اگر پاسخ اشتباه دادید آنها را به خانه ی اول منتقل کنید. دقت داشته باشید خانه ی سوم (C) ظرفیت چهار گروه را دارد، یعنی شما باید چهار روز صبر کنید تا این خانه پر شود و پس از این چهار روز می توانید گروه اول برگه های این خانه را برداشته و از خود بپرسید و به خانه ی بعدی منتقل کنید.
در این روزها نیز مانند قبل به ترتیب برگه های خانه های قبل یعنی گروه اول خانه ی دوم و برگه های خانه ی اول را برداشته و از خود بپرسید و به این ترتیب ادامه دهید.
یعنی این خانه پس از هشت روز تکمیل میشو و خانه ی پنجم (E) نیز ظرفیت پانزده گروه برگه را دارد. یعنی پس از ۱۵ روز با ورود اولین برگه که به خانه ی پنجم، این خانه نیز پر می شود. بنابراین اگر شما هر روز از جعبه ی لایتنر استفاده کنید پس از ۳۰ روز هر پنج قسمت جعبه تکمیل می شود.
همانطور که بیان شد پس از ۳۰ روز همه ی خانه های جعبهی لایتنر تکمیل می شود. یعنی شما در این مرحله هر واژه را ۵ بار به طور موفقیت آمیز مرور کرده اید. (که این تعداد مرور با توجه به زمان های دقیق و علمی مرور استوار می باشد.) بنابراین اطمینان داشته باشید که دیگر این واژه از یادتان نخواهد رفت و آنرا به خودبی به خاطر بسپارید.
پس از روز سی ویکم برگه ها (فیش ها) به طور مستمر و پیوسته از جعبه خارج می شوند که شما این برگه ها را که ۵ بار به طور موفقیت آمیز مرور کرده اید، در مکانی بایگانی و همچنان از جعبه ی لایتنر استفاده کنید.
نکتهی۱: در هر مرحله ی استفاده از جعبه ی لایتنر اگر سؤالی را بلد نبودید، آنرا به خانه ی اول منتقل کنید. مثلاً اگر برگه ها در خانه ی چهارم بود و شما سؤال آنرا از خود پرسیدید و پاسخ صحیح ندادید، برگه را در خانه ی چهارم قرار ندهید بلکه آنرا به اولین خانه یعنی قسمت (A) منتقل کنید.
شرط استفاده صحیح از جعبه ی لایتنر این است که ۵ بار در فاصله های زمانی تعیین شده به درستی به سؤال هر برگه پاسخ دهید و اگر اینطور نبود، این برگه را در خانه ی اول قرار داده و از اول شروع کنید.
نکتهی۲: بین برگه های هر خانه کاغذ رنگی (مقوای رنگی) بلندی قرار دهید تا برگه های هر روز با برگه های روز قبل مخلوط نشود.
نکتهی۳: ممکن است در بعضی روزها برگه های (فیش های) جدید را آماده نکنید، ولی در این روزها نیز به کار خود ادامه دهید.